Omuz kas-iskelet sisteminin belki de en kompleks bölgesidir. Hareket kabiliyeti baÅŸka hiçbir eklemde olmayan omuz bölgesi, kürek kemiÄŸi(skapula), köprücük kemiÄŸi(klavikula), kol(humerus) ve sırtı da içine alan eklemlerden ve bunlara baÄŸlı kas, tendon, baÄŸlar ve bursa denilen yastıkçılardan oluÅŸur.
Omuzdaki komplekslilik onun sakatlanmaya açık bir bölge olmasına sebebiyet verir. Rotator cuff kasları ve skapula omuz problemlerinin baÅŸlıca kaynağı ve dikkat edilmesi gereken yapılarıdır. Impingement Sendromu ve Donuk Omuz en çok görülen problemlerdir.
Ä°MPÄ°NGEMENT (SIKIÅžMA) SENDROMU
Omzun tekrarlı ve zorlayıcı aktiviteleri sonucu meydana gelen, köprücük kemiÄŸi ve kürek kemiÄŸinin birleÅŸtiÄŸi eklem(acromioclavicular eklem) altından geçen yumuÅŸak dokuların sıkışmasıdır. Bu eklem altında içi sıvı dolu sürtünmeyi engelleyip, eklemi koruyan, bursa adı verilen yastıkçıklar ve kasların kemiÄŸe tutunan kısımları(tendonlar) bulunur. Tekrarlı zorlamalara / travmalara; vücut aÄŸrı ve sıvı artışı(ödem) ile cevap verir. Bursalarda ve tendon çevresindeki sıvı artışı(bursit ve tendinit) eklem aralığını daraltır ve sıkışma sendromu meydana gelir. YaÅŸ, anatomik yatkınlık gibi nedenlerinde etkili olduÄŸu impingement’ın en önemli neden omuz çevresi kaslardaki kuvvet dengesizliÄŸi ve postüral bozukluklardır.BELÄ°RTÄ°LER(semptomlar):
-
AÄžRI; genellikle kolun baÅŸ üstü hareketlerinde ve eli sırta doÄŸru götürürken oluÅŸur.
-
Eklem içinden gelen takılma vari sesler ( tendonlarda krepitasyon)
-
Omuz çevresinde ısı artış hissi
-
Günlük aktivitelerde kısıtlanma.
DONUK OMUZ
Genel tanım olarak omuz eklemi çevresinde bulunan yumuÅŸak dokularda(baÄŸlar ve kaslar) meydana gelen kalınlaÅŸma sonucu, omuz hareketlerindeki kısıtlanmadır. Omuz eklemini bir halka ÅŸeklinde saran baÄŸlar topluluÄŸuna omuz eklem kapsülü denir. Eklem çevresindeki yaralanmalardan sonraki iyileÅŸme döneminde doÄŸru uygulamalar yapılmamışsa eklem kapsülünün esneklik kalitesinde azalma, kalınlaÅŸmalar oluÅŸur. Omuz ekleminde oluÅŸan bu deÄŸiÅŸiklikler kol hareketlerinde zorluk ve aÄŸrılara neden olur. AÄŸrı ve zorlanma nedeniyle omuz hareketlerinden kaçınmamızla ilerleyen dönemlerde omuz hareketlerinde çok önemli rol alan kürek kemiÄŸi çevresindeki yumuÅŸak dokunun da esneme özelliÄŸi azalır ve çevre dokulara yapışıklıklar oluÅŸur. Kürek kemiÄŸi göÄŸüs kafesine eklem yapmaz, göÄŸüs kafesine tutunmasını yalnızca baÄŸlar ve kaslar saÄŸlar. Bu açıdan bakıldığında kürek kemiÄŸinin, göÄŸüs kafesi üzerinde hareketine izin vermeyen sert ve yapışık dokular omuz hareketlerini iyice zorlaÅŸtırır.
Omuz tedavi ederken öncelikle skapula(kürek) kemiÄŸinin mobilitesi saÄŸlanır. Skapulaya tutunan rotator cuff kasları kol kemiÄŸine kadar uzanarak omuzun hareketliliÄŸini saÄŸlar. Bu kasların kısalıklarının giderilmesi, eklemde sıkışan tendonların uygulanacak manuel terapi teknikleriyle geçiÅŸlerinin rahatlatılması ve eklemlerdeki kısıtlılığı gidermek için yapılacak mobilizasyon ve manipülasyon uygulamalarıyla omuzun hareket açıklığı saÄŸlanır. ROM(range of motion) ve kuvvetlendirme egzersizletiyle de tedavi desteklenir.